สมาธิเพื่อสันติภาพโลก

  • พระมหาสิทธิชัย เตชวณฺโณ (ธรรมสุจริต) มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตล้านนา
  • พระครูสุธีปัญญาภรณ์ - มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตล้านนา
  • พระพีรธรรม วีรธมฺโม มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตล้านนา
คำสำคัญ: สมาธิ, สันติภาพ, พุทธศาสนาเถรวาท

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบทบาทของสมาธิในพุทธศาสนาเถรวาทที่ส่งเสริมสันติภาพในระดับบุคคล สังคม และโลก โดยวิเคราะห์จากหลักธรรมในพระไตรปิฎกและคัมภีร์อรรถกถา บทความเสนอว่าสมาธิเป็นเครื่องมือสำคัญในการลดความขัดแย้งภายในจิตใจ ซึ่งนำไปสู่ความเข้าใจและการอยู่ร่วมกันอย่างสงบสุขในสังคม นอกจากนี้ ยังประยุกต์การใช้สมาธิในบริบทปัจจุบัน เช่น โครงการส่งเสริมสันติภาพระดับนานาชาติ ผลการศึกษาชี้ว่าสมาธิสามารถเป็นรากฐานสำคัญในการสร้างสันติภาพที่ยั่งยืน โดยเฉพาะในยุคที่สังคมเผชิญปัญหาความขัดแย้งทางวัฒนธรรม การเมือง และสิ่งแวดล้อม

บรรณานุกรม

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้า สิริกิติ์พระบรมราชินีนาถ. โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระพุทธโฆสเถระ. (2556). คัมภีร์วิสุทธิมรรค. (สมเด็จพระพุฒาจารย์ (อาจ อาสภมหาเถระ), แปลและเรียบเรียง). (พิมพ์ครั้งที่ 11). กรุงเทพฯ: ธนาเพรส.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2551). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลศัพท์. กรุงเทพฯ: เอส. อาร์.พริ้นติ้ง แมส โปรดักส์.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2559). พุทธธรรม ฉบับปรับขยาย. (พิมพ์ครั้งที่ 45). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ผลิธัมม์.
สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก. (2549). หลักธรรมในพระพุทธศาสนา. กรุงเทพฯ: มหามกุฏราชวิทยาลัย.
พุทธทาสภิกขุ. (2545). คู่มือมนุษย์. กรุงเทพฯ: ธรรมสภา.
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ. ปยุตโต). (2561). สันติภาพเกิดจากอิสรภาพและความสุข. กรุงเทพฯ: บริษัท พิมพ์สวย จำกัด.
พระชลญาณมุนี. (2565). พระสงฆ์กับการสร้างสันติภาพ. วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม.
พระชิโนรส อัคคธัมโม. (2567). วิเคราะห์หลักสมาธิในพุทธศาสนาเถรวาท. วารสารปรัชญาปริทรรศน์.
สุชาดา ทองมาลัย. (2567). มโนทัศน์การประยุกต์ใช้สมาธิเพื่อบรรเทาปัญหาสังคมได้อย่างเป็นรูปธรรม. วารสารศิลปการจัดการ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
พรมงคล ฉันท์รัตนโยธิน. (2561). สมาธิและพุทธจิตช่วยบำบัดความเครียด. วารสารพุทธจิตวิทยา.
สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ. (2560). รายงานผลการดำเนินโครงการส่งเสริมสมาธิเพื่อการอยู่ร่วมกันในชุมชนอย่างสันติ. กรุงเทพมหานคร: สำนักพัฒนาสันติสุข.
Thero, V. S. (2018). Meditation and World Peace. Journal of Psychology and Psychiatry Studies, 1(1), 1-9.
Chiesa, A., & Serretti, A. (2010). A systematic review of neurobiological and clinical features of mindfulness meditations. Psychological Medicine, 40(8), 1239-1252.
เผยแพร่แล้ว
2025-03-10