การบูรณาการพุทธนวัตกรรมกับการเมืองสมัยใหม่ในสังคมไทย

บทคัดย่อ

บทความนี้ต้องการศึกษาแนวคิดและองค์ความรู้ที่พระพุทธเจ้าทรงค้นพบในฐานะนวัตกรรมเพื่อการเรียนรู้และพัฒนาอย่างที่ยั่งยืน โดยการบูรณาการให้เข้าศาสตร์ทางการเมืองเพราะประเทศไทยเป็นประเทศที่กำลังก้าวเข้าสู่การเมืองสมัยใหม่แบบโลกตะวันตกด้วยอุดมการณ์และแนวคิดแบบเสรีประชาธิปไตย ซึ่งเป็นกระบวนทัศน์ที่ทำให้ประชาชนเกิดการตื่นตัวรับรู้ประชาธิปไตยใหม่ แต่ไม่ว่าศาสตร์สาขาวิชาใดก็ต้องมีการปรับเปลี่ยนและพัฒนาเพื่อการก้าวไปข้างหน้าของประเทศ พุทธศาสนาเกี่ยวพันกับวิถีชีวิตในสังคมไทยเพราะสถาบันที่มีความสำคัญต่อวัฒนธรรมความเป็นอยู่ของทั้งปัจเจกบุคคล และสังคมโดยส่วนรวม นอกจากนี้ยังทำหน้าที่เป็นพลังสร้างสรรค์สังคม ถ่ายทอด ปลูกฝัง วัฒนธรรมและจริยธรรมทางสังคมก่อให้เกิดความรู้สึกร่วมเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันทางวัฒนธรรมและความรู้สึกเป็นชาติ ระหว่างสมาชิกในสังคม นอกจากนี้ยังจะมีอิทธิพลต่อทัศนคติและค่านิยมรวมถึงมีบทบาทสำคัญในการกำหนดแนวทางความสัมพันธ์ และการกระทำต่อกันระหว่างสมาชิกในสังคมไทย ทำหน้าที่เป็นกลไกควบคุมพฤติกรรมของสมาชิกในสังคมอีกด้วย พุทธศาสนาไม่เพียงเกี่ยวข้องกับธรรมชาติและปัญหาทางศีลธรรมเท่านั้น แต่ยังเกี่ยวข้องกับความเท่าเทียมกันทางสังคมทั้งทางด้านเศรษฐกิจและการเมือง ดังนั้นการนำองค์ความรู้ด้านพระพุทธศาสนาไปปรับใช้กับการเมืองสมัยใหม่ในสังคมจึงมีความจำเป็นอย่างยิ่ง กล่าวคือ พุทธศาสนากับการเมือง คือโจทย์ที่สำคัญของนักวิชาการและผู้เชี่ยวชาญในแวดวงด้านศาสนาและการเมืองที่ควรให้ความสนใจนำมาปรับใช้มากกว่าจะนำมาเป็นญัตติแห่งอุดมการณ์เพียงเท่านั้น และเป็นเรื่องที่เราไม่ควรมองข้ามความสำคัญ เพราะศาสตร์แห่งธรรมนั้นสอดคล้องต่อสิ่งแวดล้อมทุกชนิด และที่สำคัญคือการมองปัญหาทางการมืองสมัยต้องใช้หลักธรรมมาช่วยแก้ไขและโอกาสให้โอกาสประชาชนต่อการแสดงออกทางการเมืองอย่างสันติวิธี เราจึงต้องทำความเข้าใจและอธิบายให้เกิดความเชื่อมโยงระหว่างพุทธศาสนา กับการเมืองสมัยใหม่สู่วัตกรรมองค์ความรู้ทางการเมือง เป็นแนวทางสู่การพัฒนายกระดับวิชาการด้านพุทธศาสนา และศาสตร์ของการปกครองต่อไป