การสืบค้นการจัดระบบอนุรักษ์เอกสารคัมภีร์โบราณของวัดและถ่ายทอดภูมิปัญญาล้านนาเพื่อสร้างแหล่งเรียนรู้ในท้องถิ่นของจังหวัดน่าน

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อศึกษาประวัติความเป็นมาของการเก็บรวบรวมคัมภีร์ใบลานเมืองน่าน 2) เพื่อปริวรรตเนื้อหาในคัมภีร์ใบลานล้านนาเป็นภาษาไทยปัจจุบัน เพื่อให้นักวิชาการ ผู้สนใจนำไปใช้ประโยชน์ได้สะดวก 3) เพื่ออนุรักษ์และฟื้นฟูคัมภีร์ใบลานล้านนาที่มีอยู่ในชุมชนให้คงอยู่บันทึกองค์ความรู้ใน คัมภีร์ใบลานเมืองน่านโดยใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่เพื่อเป็นข้อมูลสารสนเทศต่อไป 4) เพื่อเป็นการถ่ายทอดทางภูมิปัญญาจากคัมภีร์ใบลานเมืองน่าน การวิจัยครั้งนี้เป็นการศึกษาการวิจัยเชิงคุณภาพ กล่าวคือ การเก็บข้อมูลจากคัมภีร์ใบลานที่รวบรวมจากวัดในเมืองน่าน และ การเก็บข้อมูลจากเอกสาร จากหนังสือ วารสารทางวิชาการ บทความ รายงานการวิจัย ฐานข้อมูลออนไลน์ ผลการวิจัยพบว่า 1) คัมภีร์ใบลานเป็นเอกสารโบราณที่สำคัญ ซึ่งมีคุณค่าต่อสังคม และเป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่มีคุณค่าและเป็นมรดกทางวัฒนธรรม ทางวิชาการ และมีคุณค่าที่ได้รวบรวมพระธรรมคำสอนทางพระพุทธศาสนาไว้ 2) การปริวรรตเนื้อหาในคัมภีร์ใบลานเมืองน่าน ทั้ง 15 คัมภีร์ 3) การอนุรักษ์และฟื้นฟูคัมภีร์ใบลาน การสำรวจคัมภีร์ใบลานหรือ “การคัดธัมม์” เป็นการสำรวจและการอนุรักษ์คัมภีร์ใบลานที่เก็บไว้ตามวัดต่างๆเพื่อให้ทราบจำนวน ชื่อเรื่อง ตลอดจนสภาพคัมภีร์ใบลานเพื่อซ่อมแซมและเก็บรักษาให้เหมาะสม เป็นการยืดอายุของคัมภีร์ใบลานได้อีกทางหนึ่ง 4) การถ่ายทอดภูมิปัญญาจากคัมภีร์ใบลาน คัมภีร์ใบลานเป็นเอกสารโบราณที่สำคัญ ซึ่งได้บันทึกหรือจารเรื่องราวต่าง ๆ เพื่อบอกเล่าเรื่องราวเหตุการณ์สำคัญในอดีตของบ้านเมืองส่งต่อมาถึงคนรุ่นหลัง คัมภีร์ใบลานในจังหวัดน่าน มีการจารเป็นเรื่องราวต่างๆ