การพัฒนาแนวทางการบริหารการศึกษายุคการเปลี่ยนแปลงอย่าง ฉับพลัน ด้วยหลักพุทธธรรมเพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิต

  • พระสุพรรณวชิราภรณ์ . วิทยาลัยสงฆ์สุพรรณบุรีศรีสุวรรณภูมิ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • วรวิทย์ นิเทศศิลป์
  • พระปลัดสมพร กิตฺติโสภโณ วิทยาลัยสงฆ์สุพรรณบุรีศรีสุวรรณภูมิ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • พงศ์ศธร พิมพะนิตย์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตเชียงใหม่
  • พระมหาสิริ์ยส สิริยโส วิทยาลัยสงฆ์สุพรรณบุรีศรีสุวรรณภูมิ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
คำสำคัญ: การบริหารการศึกษา, ยุคการเปลี่ยนแปลงอย่างฉับพลัน, พุทธธรรม, การเรียนรู้ตลอดชีวิต

บทคัดย่อ

ในยุคของการเปลี่ยนแปลงอย่างฉับพลัน (Disruption) ที่เกิดขึ้นจากความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีและการเปลี่ยนแปลงทางสังคม ทำให้ระบบการศึกษาจำเป็นต้องพัฒนาแนวทางการบริหารที่สามารถตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วนี้ การศึกษานี้มุ่งเน้นการนำหลักพุทธธรรมมาใช้ในการพัฒนาแนวทางการบริหารการศึกษา เพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต (Lifelong Learning) โดยการศึกษานี้ใช้วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ เพื่อสำรวจแนวคิดและหลักการของพุทธธรรมที่เกี่ยวข้องกับการเรียนรู้และการบริหารจัดการในยุคปัจจุบัน

การศึกษาพบว่า หลักพุทธธรรมที่สำคัญ เช่น อริยสัจ 4 และไตรลักษณ์ สามารถนำมาใช้ในการสร้างกรอบแนวคิดในการบริหารการศึกษา โดยมุ่งเน้นการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม และการคิดเชิงวิพากษ์ให้กับผู้เรียน การนำหลักอริยสัจ 4 มาใช้จะช่วยให้ผู้บริหารสามารถเข้าใจและวิเคราะห์ปัญหาที่เกิดขึ้นในระบบการศึกษาได้อย่างลึกซึ้ง ส่วนหลักไตรลักษณ์ช่วยให้เกิดการปรับตัวและการเรียนรู้จากการเปลี่ยนแปลง

นอกจากนี้ จากการศึกษายังพบว่า การนำหลักการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานมาใช้ในการบริหารจัดการการเรียนการสอน สามารถช่วยเสริมสร้างสติและสมาธิในการเรียนรู้ให้กับผู้เรียน ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการพัฒนาการเรียนรู้ตลอดชีวิต อีกทั้งการสร้างสภาพแวดล้อมการเรียนรู้ที่เอื้อต่อการมีปฏิสัมพันธ์ระหว่างผู้เรียนและผู้สอน ทำให้เกิดการแลกเปลี่ยนความรู้และประสบการณ์อย่างต่อเนื่อง

สรุปได้ว่า การนำหลักพุทธธรรมมาใช้ในการพัฒนาแนวทางการบริหารการศึกษาในยุคการเปลี่ยนแปลงอย่างฉับพลัน ไม่เพียงแต่ช่วยให้ระบบการศึกษาสามารถปรับตัวและรับมือกับการเปลี่ยนแปลงได้อย่างมีประสิทธิภาพ แต่ยังช่วยเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรม และการเรียนรู้ตลอดชีวิตให้กับผู้เรียน ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการพัฒนาที่ยั่งยืนในระยะยาว

บรรณานุกรม

พิสิฐ เทพไกรวัล. (2564). “บทบาทของครูกับการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21.” วารสารบัณฑิต
เอเชีย. (ปีที่ 11 ฉบับที่ 4 ตุลาคม - ธันวาคม 2564): 11-22.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, มหาวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณ
ราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย (ป. อ. ปยุตฺโต). (2564). พจนานุกรมพุทธศาสตร ฉบับประมวลธรรม.
กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

Alice Y. Kolb & David A. Kolb. (2012). “Experiential Learning Theory.” Encyclopedia
of the Sciences of Learning. (Springer, Boston, MA.), pp. 1215–1219.

Anshuman Khare, Brian Stewart, Rod Schatz. (2016). “Disruptions: Truth and
Consequences”. Phantom Ex Machina, (Springer, 20 October 2016),pp. 299–
315.

Care, E.. (2018). “Twenty-First Century Skills: From Theory to Action.” Assessment
and Teaching of 21st Century Skills. (Springer, Cham), pp. 3–17.

Parth Naik, Victor Harris, and Larry Forthun. (2513). “Mindfulness: An Introduction.”
EDIS. (IFAS Extension University of Florida, September 2013): 1-6.

Manuel London. (2020), The Oxford Handbook of Lifelong Learning. New York:
Oxford University Press.

Na Li, Henk Huijser, and Anther. (2022). “Disrupting the Disruption: A Digital Learning
He Xie Ecology Model.” Education Sciences. (18 January 2022): 1.

Sdenka Zobeida Salas-Pilco, Kejiang Xiao and Xinyun Hu. “Artificial Intelligence and
Learning Analytics in Teacher Education: A Systematic Review.” Education
Sciences. (6 September 2023): 14.

Stefan Hrastinski. (2019). “What Do We Mean by Blended Learning?.” Tech Trends.
(63, 7 February 2019):564–569.

Win Phyu Thwe and Anikó Kálmán. (2023). “Lifelong Learning in the Educational
Setting: A Systematic Literature Review.” Asia-Pacifc Edu Res. (33, 13 May
2023) :407–417

สื่อสารสนเทศ
Harvard University. CS50's Introduction to Computer Science.
https://www.edx.org/.

Khan Academy. Math: pre-k - 8th grade. https://www.khanacademy.org/
Stanford University. การเรียนรู้ของเครื่อง ความเชี่ยวชาญ. https://www.coursera.org.

Udacity. Data Scientist. https://www.udacity.com/course/data-scientist-nanodegree--
nd025.
เผยแพร่แล้ว
2024-09-06