พระเขษมศิลก์ ภทฺทธมฺโม (เนื่องจำ วิเคราะห์แนวคิดเรื่องอิสรภาพของ ประมวล เพ็งจันทร์

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ ศึกษาแนวคิดเรื่องอิสรภาพและวิเคราะห์แนวคิดเชิงปรัชญาของ ประมวล เพ็งจันทร์ ผลการวิจัยพบว่า แนวคิดเรื่องอิสรภาพของนักปรัชญาทางฝั่งตะวันตกนั้นจะเกี่ยวกับ เสรีภาพทั้งในเชิงปัจเจกชนที่มีต่อสังคม หรือความคิด การพูดหรือแม้แต่การมีหรือไม่มีเสรีภาพต่อพระผู้เป็นเจ้า ส่วนในทางฝั่งปรัชญาตะวันออกนั้น ส่วนใหญ่มุ่งเน้นเพื่อแสวงหาความต้องการมีอิสระในเชิงของชีวิตและจิตใจเพื่อออกจากวัฏสงสาร ส่วนแนวคิดเรื่องอิสรภาพของ ประมวล เพ็งจันทร์นั้น ได้แสดงถึงความต้องการจะค้นพบตัวเอง เพื่อเป็นอิสระจากเหตุผลต่างๆ ที่ศึกษามา เพื่อเข้าถึงความเป็นอิสรภาพที่แท้จริง ด้วยการทดลองผ่านประสบการณ์ของท่านเอง  เมื่อวิเคราะห์แนวคิดเรื่องอิสรภาพของ ประมวล เพ็งจันทร์ นั้นพบว่า ได้รับอิทธิพลมาจากทางศาสนาและปรัชญา โดยลักษณะความเป็นอิสรภาพของท่าน คือ การเข้าใจในสรรพสิ่งทั้งหลาย และการอยู่ร่วมกับสรรพทั้งหลายโดยไม่มีการแบ่งแยก ดุจดังปริศนาธรรมของชาวธิเบตที่ถามว่า “จะทำน้ำหยดหนึ่งมิให้เหือดแห้งได้อย่างไร” และคำตอบ คือ “จงทำน้ำหยดหนึ่งนั้นให้เป็นทะเล” ซึ่งหมายถึงการเป็นหนึ่งเดียวกันกับสรรพสิ่ง