การบริหารกิจการคณะสงฆ์

  • พระครูมนูญกิจจาทร กิตฺติปญฺโญ สำนักงานเจ้าคณะอำเภอแม่ทา จังหวัดลำพูน
คำสำคัญ: การบริหาร, คณะสงฆ์, พระพุทธศาสนา

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการบริหารกิจการคณะสงฆ์ เป็นการศึกษาเชิงเอกสาร ผลการศึกษาพบว่า การบริหารคณะสงฆ์ในยุคเริ่มแรกนั้นพระพุทธเจ้าทรงบริหารด้วยพระองคืเอง ต่อมาเมื่อจำนวนพระสงฆ์มากเพิ่มขึ้นจึงทรงมอบอำนาจให้หมู่สงฆ์บริหารงานกันเอง การบริหารกิจการคณะสงฆ์ได้พัฒนาการมาตามลำดับ จนถึงในยุคปัจจุบัน มีแนวทางการบริหารงานคณะสงฆ์ตามพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ พ.ศ.2505 โดยกำหนดให้คณะสงฆ์มีภาระงานแบ่งออกเป็น 6 ด้าน คือ 1) การปกครอง 2) การศาสนศึกษา 3) การศึกษาสงเคราะห์ 4) การเผยแผ่พระพุทธศาสนา 5) การสาธารณูปการ และ 6) การสาธารณสงเคราะห์ และแบ่งหน่วยงานปกครองในระดับต่างๆ ของทางคณะสงฆ์ เป็น 6 หน่วย คือ 1) คณะใหญ่ 2) คณะสงฆ์ภาค 3) คณะสงฆ์จังหวัด 4) คณะสงฆ์อำเภอ 5) คณะสงฆ์ตำบล 6) คณะสงฆ์วัด

บรรณานุกรม

กรมการศาสนา. (2540). การคณะสงฆ์และการพระศาสนา. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์การศาสนา.

กรมการศาสนา. (2540). พระราชบัญญัติ กฎ ระเบียบ และคำสั่งของคณะสงฆ์. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์การศาสนา.

บุญศรี พานะจิตต์. (2545). ความสำเร็จในการปฏิบัติภารกิจของวัด. กรุงเทพมหานคร: บริษัท พริกหวานกราฟฟิก จำกัด.

พระครูปลัดอภิชาต สุวณฺณโชโต (ทรงกิจวิศวการ). “รูปแบบการบริหารกิจการคณะสงฆ์ที่ดีในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา”. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระครูโพธิกิตติคุณ (กิตติพงษ์ สุปญฺโญ ). (2561). “การบริหารกิจการคณะสงฆ์ตามหลักธรรมาภิบาลเชิงพุทธของคณะสงฆ์ภาค 3”. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระเทพปริยัติสุธี (วรวิทย์ คงฺคปญฺโญ). (2540). เอกสารประกอบคำบรรยาย เรื่องการคณะสงฆ์และการพระศาสนา. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระธรรมโกศาจารย์ (ประยูร ธมฺมจิตฺโต). (2549). พุทธวิธีบริหาร. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2539). นิติศาสตร์แนวพุทธ. กรุงเทพมหานคร: บริษัท สหธรรมิก จำกัด.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2549). สถาบันสงฆ์กับสังคมไทย. กรุงเทพมหานคร: จรูญการพิมพ์.

พระพุทธวรญาณ (ทองย้อย กิตฺติทินฺโน). (2545). ธรรมญาณนิพนธ์ : 100 ปีพระพุทธวรญาณ. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

พระระพิน พุทฺธิสาโร (ด้วงลอย). (2554). “การจัดองค์กรบริหารสำนักงานเจ้าคณะจังหวัดเชิงพุทธ”. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระปลัดเกียรติศักดิ์ สนิทววีรกุล. (2548). “บทบาทของพระสังฆาธิการในการบริหารกิจการคณะสงฆ์จังหวัดกระบี่”. วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.

พระราชปริยัติโมลี (ไพบูลย์ วิปุโล). (2554). “การบริหารกิจการคณะสงฆ์ของเจ้าอาวาสในเขตปกครองคณะสงฆ์ จังหวัดสุพรรณบุรี”. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

ภัทรพร สิริกาญจน์. (2543). หน้าที่ของพระสงฆ์ตามพุทธบัญญัติแนวคิดและบทบาทของพระคำเขียน สุวณฺโณ ในการพัฒนาชุมชน. สถาบันไทยคดีศึกษา: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

มาณพ พลไพรินทร์. (2541). คู่มือการบริหารกิจการคณะสงฆ์. กรุงเทพมหานคร: หจก.ชุติมากาพิมพ์.

สถาบันพระสังฆาธิการ สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ. (2558). คู่มือพระสังฆาธิการ. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ.

สมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ (ช่วง วรปุญฺโญ). (2540). การเผยแผ่พระพุทธศาสนา คู่มือพระสังฆาธิการว่าด้วยเรื่อง การคณะสงฆ์และการพระศาสนา. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์การศาสนา.
เผยแพร่แล้ว
2022-12-30